رونق انرژی خورشیدی در ترکیه، به پشتوانه پروژه غول پیکر کاراپینار
افزایش ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر در جهان، نویدبخش آیندهای امیدوارکننده برای سیاره ما است. بر اساس داده های آژانس بین المللی انرژی تجدیدپذیر (IRENA)، طی پنچ سال گذشته ظرفیت جهانی انرژی های تجدیدپذیر روندی رو به رشد داشته است. ظرفیت پروژههای انرژی تجدیدپذیر، در سال گذشته به ۳۸۶۹ گیگاوات رسید که نسبت به سال ۲۰۱۹، افزایشی ۵۲ درصدی را نشان میدهد.
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA)، بیشترین افزایش در بخش انرژیهای تجدیدپذیر طی سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ مربوط به نیروگاههای خورشیدی (SPP) بوده است. در این دوره، توان نصب شده نیروگاههای خورشیدی با حدود ۱۳۸.۵ درصد افزایش به ۱۴۱۹ گیگاوات رسید. این رقم را نیروگاههای بادی با ثبت افزایش ۶۳.۵ درصدی و با مجموع توان نصب شده ۱۰۱۷ گیگاوات در سطح جهان، تعقیب میکنند. توان نصب شده نیروگاههای برق آبی (HEPP) نیز در طی ۵ سال با افزایش ۶.۴ درصد به ۱۲۶۸ گیگاوات رسید.
در این میان، حوزه انرژی اقیانوس کمترین تغییر را از نظر ظرفیت نصب شده و میزان افزایش ۵ ساله تجربه کرده است. نمونههای محدودی از انرژی اقیانوس در جهان وجود دارد که شامل برق تولیدی از امواج و جزر و مد و همچنین بادهای دریا میشود. نیمی از پروژههای انرژی اقیانوس با مجموع ظرفیت نصب شده ۵۲۷ مگاوات در آسیا و ۴۵ درصد در اروپا واقع شدهاند.
بدین ترتیب، ظرفیت جهانی انرژیهای تجدیدپذیر در دوره زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ حدود ۵۲ درصد افزایش یافته و به ۳۸۶۹ گیگاوات رسیده است. سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ظرفیت برق نیز سال گذشته به ۴۳.۲ درصد افزایش یافته که نسبت به سال ۲۰۱۹، رشد ۸.۶ درصدی را نشان میدهد.
قاره آسیا با ۷۴ درصد افزایش، رتبه نخست را در زمینه افزایش ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر به خود اختصاص داده و پس از آن کشورهای اقیانوسیه با ۵۶ درصد و کشورهای اروپایی با ۳۷ درصد قرار دارند. در همین دوره، آمریکای شمالی رشد ۳۶ درصدی، آمریکای جنوبی ۲۹ درصدی و آفریقا ۲۳ درصدی را تجربه کردهاند.
ترکیه در تلاش برای توسعه انرژی خورشیدی
در این میان، ترکیه با توجه به اقلیم آفتابیاش، بهویژه در مناطق جنوب شرقی آناتولی و مدیترانه، از پتانسیل بالایی در زمینه انرژی خورشیدی برخوردار است. انرژی خورشیدی در ترکیه به عنوان بخش رو به رشدی از انرژیهای تجدیدپذیر این کشور شناخته میشود و هم اکنون ۱۲ گیگاوات پنل خورشیدی، ۶ درصد از برق ترکیه را تامین میکنند.
پروژه پیشگام: نیروگاه خورشیدی کاراپینار
آنچه که توجه را جلب میکند، پروژه نیروگاه خورشیدی کاراپینار است که در ژانویه ۲۰۲۴ به عنوان بزرگترین نیروگاه خورشیدی اروپا از نظر وسعت، افتتاح شد. این پروژه با ظرفیت ۳ گیگاوات قادر است سالانه ۳ میلیارد کیلووات ساعت انرژی تولید کند و به تنهایی مسئول ۲۰ درصد افزایش انرژی خورشیدی در ترکیه بوده است. این نیروگاه که با سرمایهگذاری ۱۳۰۰ میلیون دلاری احداث شده، سالانه از انتشار ۱.۵ میلیون تن آلایندههای کربنی جلوگیری میکند و نیاز سالانه برق ۲ میلیون نفر را تأمین مینماید. ساخت نیروگاه کاراپینار با همکاری مشترک شرکت ترکیهای کالیون انرژی و شرکت دولتی فناوری الکترونیک چین (CETC) انجام شده است.
نقش پروژه کاراپینار در ارتقای جایگاه انرژی خورشیدی در ترکیه:
-
افزایش سهم انرژی خورشیدی: با راهاندازی نیروگاه کاراپینار، سهم انرژی خورشیدی در ترکیه و برق تولیدی آن به طور قابل توجهی افزایش یافت. این امر ترکیه را به یکی از پیشگامان استفاده از انرژی خورشیدی در منطقه تبدیل کرد.
-
جذب سرمایهگذاری خارجی: موفقیت پروژه کاراپینار، توجه سرمایهگذاران خارجی را به این کشور جلب کرد. این امر به نوبه خود، به افزایش سرمایهگذاری در پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیه کمک میکند.
-
کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی: با جایگزینی بخشی از برق تولیدی از طریق سوختهای فسیلی با برق تولیدی از طریق انرژی خورشیدی در ترکیه، این کشور کم کم وابستگی خود به این منابع آلاینده را کاهش میدهد. این امر به نفع محیط زیست و سلامت عمومی در این کشور است.
چشم انداز پیش روی انرژی خورشیدی در ترکیه
ترکیه با اتکا به ظرفیتهای بالا و سیاستهای حمایتی دولت، گامهای بلندی در مسیر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، به خصوص انرژی خورشیدی برداشته است. پروژه نیروگاه خورشیدی کاراپینار به عنوان نمونهای بارز از این تلاشها، الهامبخش پروژههای آینده انرژی خورشیدی در ترکیه خواهد بود. این پروژه نه تنها موجب کاهش وابستگی ترکیه به واردات انرژی شده بلکه الهامبخش پروژههای آینده انرژی پاک در این کشور است. نیروگاه کاراپینار همچنین زمینهساز پیشرفتهای تکنولوژیکی در حوزه انرژی خورشیدی در ترکیه شده و این کشور را در مسیر دستیابی به اهداف بلندپروازانه خود در زمینه انرژی خورشیدی قرار داده است.